خالکوبی از زمان‌های خیلی دور رواج داشته و در نقاطی از دنیا جزو رسوم قبیله‌ای مردم بوده و حتی در بعضی نقاط کشور خودمان هم برخی آن را دارای آثار ضددرد می‌دانسته‌اند و می‌دانند! عده‌ای نیز از خالکوبی به عنوان ابزاری برای تزیین و آرایش استفاده می‌کرده‌اند و تمام این عادات تاکنون کم و بیش ادامه داشته است....
تا قبل از به کارگیری لیزر برای از بین بردن خالکوبی، روشهای مختلفی متداول بوده که برداشتن خالکوبی با مواد سوزاننده‌ای همچون اسیدهای مختلف و داروهای گیاهی مثل سیر و حتی سوزاندن محل خالکوبی با روشهای غیرطبی، از آن جمله‌اند. با دکتر محمدجواد ناظمی، متخصص پوست و مو درباره بهترین روشهای برداشتن خالکوبی از روی پوست به گفتگو نشسته‌ایم.
بقیه را در مطالعه بفرمایید.
می‌گویند لیزر برای برداشتن خالکوبی حرف اول را می‌زند. درست است؟
خب، امروزه برای از بین بردن خالکوبی‌ها لیزرهای مختلفی رواج پیدا کرده که هر کدام مشخصات خاص خود را داشته و با طول موج‌ها و رنگ‌های مختلف جهت درمان ضایعات رنگی و خالکوبی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند و این به آن معنی است که گاه ممکن است در یک خالکوبی که رنگ‌های گوناگونی دارد ناچار به استفاده از لیزرهای متفاوتی شویم که روی آن رنگ به خصوص تاثیر دارد. از آنجا که عمق نفوذ لیزرهای مختلف و نیز تاثیر آنها بر رنگ‌های به‌خصوص متفاوت است، لذا آگاهی از مشخصات و کارایی آنها به مهارت و تجربه طبیب بستگی دارد. هدف نور لیزرها در خالکوبی‌ها خرد کردن و شکستن ذره‌های کوچک جوهرهای خالکوبی است که در داخل سلول‌های بیگانه‌خوار بافت و نیز در لابه‌لای لایه‌های پوست قرار دارند.
برداشتن کدام خالکوبی‌ها آسان‌تر است؟
خالکوبی‌ها به طور کلی به 3 دسته حرفهای، آماتور و تروماتیک (ناشی از حوادث) تقسیم می‌شوند که از بین بردن خالکوبی‌های حرفهای به دلیل نفوذ عمیق‌تر، مشکل‌تر از نوع آماتور است و به دفعات بیشتر لیزر نیاز دارد.
امروزه خالکوبی آرایشی در بین نوجوانان و بالغان جوان رواج پیدا کرده؛ به خصوص انواع حرفهای آن که به علت وجود رنگ‌های مختلف لزوما درمان آنها را مشکل‌تر از انواع آماتور می‌نماید. در مواردی که خالکوبی عمیق است، عملا با درمان‌های رایج لیزر از بین بردن کامل آنها امکان‌پذیر نیست لذا انتخاب بیماران جهت لیزر و آگاهی دادن به آنها جهت نتایج و عوارض درمان و همچنین تجربه پزشک اهمیت زیادی دارد و لازم است به بیماران تاکید شود که دفعات لیزر به خصوص در انواع حرفهای ممکن است به 20 نوبت برسد و شاید بتوان تمام رنگ‌های موجود را به طور کامل از بین برد.
رنگ پوست هم مهم است؟
بله؛ این مهم است که بدانید در پوست‌های تیره و کسانی که برنزه کرده‌اند و یا حتی از کِرِم‌های اتوبرنزه استفاده می‌نمایند، لیزر ممکن است موجب عوارضی چون کم‌رنگی یا پررنگی محل لیزر شود که می‌تواند موقت و یا حتی دایمی باشد زیرا نور لیزر همان‌گونه که توسط ذره‌های خالکوبی جذب می‌شود، می‌تواند توسط رنگدانه‌های پوست نیز جذب شده و عوارض گوناگونی به وجود آورد که در مورد پوست‌های تیره شایع‌تر است. لذا لیزر ضایعات رنگی و خالکوبی‌ها در پوست‌های خیلی روشن و آنهایی که برنزه نکرده‌اند، بهتر جواب می‌دهد.
رنگ خالکوبی چه‌طور؟
خالکوبی‌های قدیمی‌تر و همچنین خالکوبی‌های آبی تیره و سیاه جواب بهتری نسبت به خالکوبی‌های اخیر (کمتر از یک سال) به درمان با لیزر می‌دهند که این نیز ناشی از وجود سلول‌های بیگانه‌خوار در خالکوبی‌های قدیمی‌تر است که می‌توانند ذره‌های شکسته شده توسط لیزر را از جریان بافت خارج کنند و این مکانیسم دفاعی بیانگر آن است که چرا خالکوبی‌های قدیمی به مرور کم‌رنگ شده و حدود آنها وضوح کمتری پیدا می‌کنند. نکته مهم این است که حتی بعد از انجام دفعات فراوان لیزر ممکن است خالکوبی به طور کامل از بین نرفته و یا حتی در مواردی هم که کاملا برطرف می‌شود، امکان وجود هاله‌ای بسیار کم‌رنگ از شکل آن در پوست باقی می‌ماند. خالکوبی‌های آبی تیره و سیاه به لیزر بهتر جواب می‌دهند، در صورتی که خالکوبی‌های زرد و قرمز و سبز جواب درمانی کم و یا خیلی مختصر دارند که این مساله در مورد رنگ زرد و سبز نومیدکننده‌تر است. خالکوبی‌های سفید و یا خالکوبی‌هایی همرنگ پوست در اثر لیزر ممکن است بلافاصله تبدیل به رنگ خاکستری یا سیاه شوند که اجتناب از انجام لیزر و تست اولیه در چنین مواردی ضروری است.
و این که در میان صحبت‌های‌تان گفتید خالکوبی ناشی از حوادث، منظورتان چه بود؟
خب، گاهی خالکوبی ناخواسته است و در اثر درمان پزشکی (رادیوتراپی بدخیمی‌های داخلی) و یا در اثر تصادفات مختلف و برخورد با آلفا و یا انفجار بعضی دستگاه‌ها به وجود می‌آید که در این موارد نیز بر حسب نوع ماده خالکوبی لیزرهای مختلف و نیز درمان‌های دیگری غیر از لیزر لازم است.
اگر کسی بخواهد برای پاک کردن خالکوبی‌اش پیش پزشک برود، قبل و بعد آن باید چه نکاتی را رعایت کند؟
بهتر است همیشه قبل از انجام کامل لیزر دو جلسه اول نقاطی کوچک از خالکوبی بیمار تست شده و بعد از 6 تا 8 هفته با معاینه و مشاهده اثرات تست تصمیم به انجام لیزر در سطح وسیع گرفت. کسانی که از رتینوییدهای خوراکی استفاده می‌کنند، لازم است تا یک سال بعد از قطع آن از انجام لیزر خودداری نمایند، چرا که ممکن است بهبودی در آنها به تعویق افتاده و یا اسکارهای بدشکل ایجاد شود. تجویز داروهای ضدویروس تبخال به عنوان پیشگیری در کسانی که سابقه تبخال داشته‌اند و به خصوص در انجام لیزر در نواحی مجاور ابتلای به تبخال ضروری است و در صورت وجود تبخال فعال بهتر است انجام لیزر تا بعد از بهبود کامل به تعویق افتد. در مواردی، خالکوبی موجب واکنش آلرژیک به صورت برجستگی‌هایی (گرانولوم) در محل خالکوبی می‌شود که این مورد به خصوص، در رنگ قرمز مشاهده می‌شود. در این‌گونه موارد ضمن درمان‌های طبی از لیزرهای تخریبی برای از بین بردن ضایعه استفاده می‌شود و به کار بردن لیزرهای رایج در ضایعات رنگی در این موارد ممنوع است زیرا ممکن است موجب بدتر شدن ضایعه شود. در بسیاری از خالکوبی‌های زیبایی مثل لب بالا و پایین و یا ابروها و حتی بعضی نقاط دیگر برای طبیعی جلوه دادن خالکوبی از ترکیب رنگ‌های مختلف چون سفید (تیتانیوم) قرمز (اکسیدفریک) استفاده می‌شود که در صورت لیزر بلافاصله به رنگ خاکستری تیره و سیاه درمی‌آیند لذا انجام یک یا چند تست لیزر توصیه می‌شود و در صورت بروز چنین پدیده‌ای پرهیز از انجام لیزر ضروری است.
انجام لیزر در پوست‌های تیره نیز احتیاج به تست و بررسی مجدد محل آن بعد از 6 تا 8 هفته دارد زیرا همان‌گونه که ذکر شد توجه نکردن به رنگ پوست، محل لیزر، انتخاب بیماران و نوع لیزر و رنگ‌های گوناگون خالکوبی‌ها ممکن است عوارض ناخواسته شدیدی داشته باشد که آگاهی دادن به احتمال چنین عوارضی به بیماران بسیار حایز اهمیت است.
